🔋 Tüpraş: Bedelsiz Büyüme
Talepteki iyileşme, savaş yaptırımları ve %600 bedelsiz
Herkese merhabalar,
Merkez bankası faiz kararları ve batan, batmaktan bir gecede kurtarılan bankalarla dolu bir gündemle haftasonuna gelmeyi başardık. Gelin biz kulaklarımızı gürültüye tıkayıp şirketlerin gidişatına bakmaya devam edelim.
Öncelikle geçen haftanın Ereğli yazısındaki ankete gösterdiğiniz ilgi için çok teşekkür ederim. Bir seçeneğin %50’nin üstünde oy alacağını tahmin etmiyordum açıkcası. Sonuç olarak bugün Tüpraş’ın finansal tablolarına göz atıyoruz.
Konu başlıklarımız:
2022 yılında hasılatın net kara dönüşümü
Kasaya nakit girişi ve çıkışının seyri
Yıl sonundaki varlık ve yükümlülüklerin durumu
Yurt içi ve yurt dışı $ hasılatının yıllara göre gelişimi
Karlılığı belirleyen marjların durumu
Ve bonus grafik 🛢️
Hadi başlayalım!
1) 2022 Yılının Gelir-Gider Kırılımı
Hasılat geçen yıla göre %219 artışla 481 milyar ₺ oldu.
Satışların maliyeti hemen hemen aynı hızda arttı ve %95’i hammadde gideri.
Maliyet ve iskontolar düşüldüğünde Tüpraş’a 62 milyar ₺ kaldı.
Böylece brüt kar marjı 3 yüzde puanı (yp) artarak %13’e çıktı.
Şirket faaliyetleri sonrası elde kalan kar 45 milyar ₺’ye geriledi.
Geçen yıl sıfır olan faaliyet kar marjı %9 oldu.
2021’de 3.5 milyar ₺ olan net kar 2022’de %1100 artarak 41 milyar ₺’ye çıktı.
Net kar marjı %9 ile rekor seviyelerde.
2) Yıl Boyunca Oluşan Nakit Akışı
Sene başında 17 milyar ₺ olan nakit %140 artışla 40 milyar ₺’yi geçti.
Faaliyetlerden +46 milyar ₺, vergi ödemesi -2 milyar ₺
Sonuç olarak toplam işletme faaliyeti +44 milyar ₺.
Kur korumalı mevduat ve duran varlık alımı neticesinde yatırım faaliyetleri nakit akışı -5 milyar ₺ oldu.
Net 7 milyar ₺ borç ödeme ve 14 milyar ₺ türev araçlardan nakit çıkışı ile finansman faaliyetleri -20 milyar ₺.
3) Yıl Sonu Varlık-Borç Durumu
2022 sonuna gelindiğinde varlık artışı borç artışından fazla oldu.
Nakit ve benzeri 134% artarak 48 milyar ₺’ye ulaştı.
Kısa vadeli yükümlülükler 79 milyar ₺ ile çevrilebilecek düzeyde.
Stoklar yarı yarıya artarak 36 milyar ₺ oldu.
4) Son Yıllardaki Dolar Hasılatı
Tüpraş hasılatının %80’i yurt içinden geliyor.
2016’dan bugüne yıllık bileşik büyüme oranı %16.
Yurt dışı payı az olsa bile pandemi sonrası güzel bir ivme yakalamış.
5) Marjların Durumu
Artan satışlara ek olarak marjlar da son yıllardaki en yüksek seviyesine ulaştı.
Son üç yıldaki artış göz kamaştırıcı.
6) Bonus Grafik: Petrol fiyatlarıyla ilişki
Petrol fiyatlarının hareketi Tüpraş hasılatının seyrini belirliyor.
2018 yılında zirve yapan petrol ile Tüpraş hasılatı da zirve yapmış.
Pandemi döneminde dibi gören petrol ile Tüpraş da dibi görmüş.
Pandemi sonrası ve savaş etkileri ile 120 dolar ile tekrardan zirvede(idik).
Hazirandaki zirveden bugün itibariyle %40 aşağıya inmiş durumdayız (75$).
Haliyle son çeyrek hasılatı da gerilemiş gözüküyor.
Faaliyet Raporundan Bazı Notlar
Tüpraş ve faaliyet gösterdiği alanda bir uzmanlığım yoktur.
Tüpraş, yıllardır kapasitesi olan 30 tonun biraz altında aşağı yukarı aynı miktarda ürün satmakta.
Hasılat = satılan mal x satış fiyatı olduğunu düşünürsek ve bunun bir ayağı olan satılan mal aşağı yukarı aynı kalırsa, hasılat satış fiyatından doğrudan etkilenir.
Bonus grafiğin çıkış hikayesi budur. Aynı şeyi aynı miktarlarda satan Tüpraş’ın hasılat değişiminin üzerine sattığı şeyin fiyatını koyunca yukarıdaki grafik doğar.
Satışların detayına inecek olursak:
Motorinde 2021 yılına kıyasla azalan yurt içi tüketime paralel olarak üretim %6.9 azalırken satışlar %8.5 oranında artırılabilmiş. Pazar payı %48.
Benzin satışlarında Türkiye benzin pazarının tamamına yakını Tüpraş tarafından karşılanmış ve geçtiğimiz yılın %10.5 üzerinde.
Jet yakıtları, %26.5 ile üretimi en çok artış gösteren ürün olmuş ve satışları da yine %21.8 artış göstermiş. Pazar payı %85.
2023 Beklentileri ve Takip Edilmesi Gerekenler
Tüpraş 30 milyon tonluk kapasitenin %85-90 civarını kullanmayı ve 24-25 milyon tonluk üretim yapmayı öngörüyor.
Satışların ise geçen seneye göre biraz çekilip 28-29 milyon tonda olmasını bekliyor.
Petrol fiyatları, kapasite kullanım oranı, ürün marjları, Türkiye akaryakıt piyasasının seyri ve doğal gaz fiyatları izlenmesi gerekenler.
Umarım bu yazı Tüpraş’ın hikayesini, nasıl para kazandığını ve finansal performansını neyin yönlendirdiğini daha iyi anlamanızı sağlamıştır.
Bugünlük bu kadar.
Sağlıcakla kalın!
Hata mı buldunuz? Özel bir soru veya öneriniz mi var? Bu emaile cevap vererek veya @finansozgurblog Twitter hesabımdan bana kolayca ulaşabilirsiniz.
3. ve 4. başlıklarda nakit benzerleri ikiside dönem sonu için ama biri 40,5 milyar diğeri 48 milyar, bir hata mı olmuş yoksa farklı bir durum mu var?Bunun dışında tablolar çok güzel özetliyor olayı, anlatım için teşekkürler.
Türkiye'de kitle fonlamanın geleceği hakkında ne düşünüyorsunuz? Bir süredir inceliyorum baya ilginç fikirler var. Mesela Valufy adında bir girişim buldum baya enteresan. Vaktiniz olursa bir bakın derim.