Yatırım Politikası Beyanı 2022
Tahmin ediyorum ki hepimiz açıkça tanımlanmış ve yerinde bir hedefe sahip olmanın, o hedefe ulaşmak için gereken stratejiyi doğru bir şekilde tanımlamanın ve o stratejiden sapmadan çizdiğimiz yoldan ilerlemenin başarıya giden yolda çok önemli olduğuna hemfikirizdir. Peki aynı şeyi yatırım yaparken niye uygulamayalım ki? Yatırım politikası beyanı tam da bunu yapmamıza yardımcı olan bir araç.
Bloğa ilk başladığımda planım kendi beyanım ile giriş yapıp onun üstüne bir şeyler inşa etmekti. Fakat erteleye erteleye bir türlü tamamlayamadım ve 2021 yılını yatırım politikası olmadan rastgele bir şekilde kapattım. Sonuç: amaçsız ve dağınık bir portföy, vadeli opsiyon piyasalarında enteresan deneyler ve ana portföyde olmasa da bir takım kırmızı sayılar oldu.
Haliyle bir şeylerin yanlış gittiğinin farkındayım. Yeni yılda da aynı döngüde kalıp daha fazla risk almaya hiç niyetim yok. O yüzden oturup yatırım politikası beyanımı hazırlamaya karar verdim ve 2022 yılı ve sonrasına temel oluşturacak planlamamı yaparak sonunda paylaşmaya hazır hale getirebildim.
Bu yazıda sizinle kendi yatırım politikası beyanımı paylaşacağım ve bunun ne olduğu, nasıl yazılabileceği ve neden yazılması gerektiğini açıklamaya çalışacağım. Herkesin yatırım tarzı farklı olduğu için haliyle yatırım politikası da kişiden kişiye göre değişecektir. Eğer ilk defa böyle bir şeyle karşılaşıyorsanız ve yatırım konusunda kendinize çok güvenmiyorsanız benim beyanımı örnek alarak kendinize göre uyarlamanızı tavsiye ederim.
Yatırım Politikası Beyanı Nedir?
Investopedia’dan çevirecek olursak yatırım politikası beyanı (IPS), bir portföy yöneticisi ile müşterisi arasında hazırlanan ve yönetici için genel kuralları özetleyen bir belgedir. Bu beyan ile genel olarak müşterinin hedefleri belirlenir ve portföy yöneticisinin müşterisini bu hedeflere ulaştırmak için uygulaması gereken stratejiyi tanımlar. Yani portföy dağılımının nasıl olması gerektiği, alınması gereken riskin miktarı ve olası likitide gereksinimleri gibi konularla ilgili özel bilgileri içerir.
Kısaca toparlayacak olursak yatırım politikası beyanı, portföy yöneticisinin müşterinin yapısına uygun olarak yatırım yapmasına yardımcı olur. Peki ama ne alaka? Benim bir portföy yöneticim yok ki. Öyle mi acaba? Bir saniye durup düşünürseniz, aslında kendi kendinizin portföy yöneticisi olduğunuzu hemen anlayacaksınız. Sonuçta büyük olasılık kendi biriktirdiğiniz imkanlarla ‘kendi kendinize’ karar vererek yatırımlar yapıyor, doğal olarak bir portföyü yönetiyorsunuz.
Eğer portföy yönetimini profesyonel olarak yapan kişiler işlerini doğru yapabilmek için böyle bir beyana ihtiyaç duyuyorlarsa ben de kendi kendime böyle bir beyan hazırlayarak hedeflerime ulaşma konusunda daha disiplinli kalmamı sağlayabilirim. Özellikle içgüdülerimin tetiklenebileceği zor durumlarda bu beyan benim finansal özgürlük yolculuğumda rayda kalmama yardımcı olacak bir kılavuz olabilir.
Yatırım Politikası Beyanı Neden Önemli?
Yatırım politikası beyanı bir portföy yöneticisi tarafından alınacak (bu durumda benim alacağım) tüm kararlar için bir temel sağlar. Bir nevi yatırımcı rehberidir. Doğru bir şekilde oluşturulmuş bir yatırım politikası beyanı, ileride yaşanabilecek kısa vadeli piyasa dalgalanmalarına tepki gösterirken aşırı kendine güven veya tam tersi paniğe dayanan bir yanlış hamle yerine, iyi tasarlanmış, uzun vadeli bir yatırım disiplini için destek sağlar.
Böyle bir beyan yazmak başarılı bir yatırımcı olmak için zorunluluk değil tabi ki. Fakat politikanızı oluştururken kendinize soracağınız sorular hayattaki değerlerinizi, finansal özgürlük yolculuğunuzu ve hatta yolun sonunu düşünmenizi sağlayarak finansal farkındalığınıza katkı sağlayacaktır.
Bu beyan ile neye yatırım yaptığınızı gerçekten anlayıp anlamadığınızı, seçeneklerinizin hepsini gerçekten bilip bilmediğinizi, neden bu yatırım araçlarını/sektörleri/hisseleri seçip seçmediğinizi sorgulamanızı sağlayarak, daha çok araştırma yapmanıza, daha fazla bilgi toplamanıza, portföy dağılımınızı ve çeşitlendirme stratejinizi geliştirmeye yardımcı olacaktır. Zaman içerisinde ne kadar başarılı olduğunuzu da beyanınızdaki hedeflerle güncel durumunuzu karşılaştırarak bulabilirsiniz.
Yatırım Politikası Beyanım
Hedefler
2035 yılından önce finansal özgür ol
Giderlerinin 25 katı kadar net varlığa ulaş
Çocuk sahibi olmayı ve masraflarını hesaba kat
Strateji
Her sene gelirinin en az %50’sini biriktir
Yaşam standardını etkilemediği sürece oranı artır
Tasarruf edilen her miktarı yatırıma çevir boşa harcama
Acil durum fonunu unutma
2 aylık geliri hemen ulaşabileceğin bir yerde tut
Vergilerini azalt
Bireysel emeklilik hesabını fulle (İsviçre 3a)
ETF seçerken en karlı opsiyonu bul
Her ay gelir gider hesabı yap, net servetini güncelle
Yatırım felsefesi
Hisse senetlerine ağırlık ver, tahvilleri unutma, gayrimenkul piyasasını takip et
Düşük ücretli ETF’ler ile bunu yap
Masrafları en aza indir, aracı kurumları sürekli araştır
Al tut, uzun vadeli düşün
Piyasa zamanlaması kesinlikle ama kesinlikle yapma
Sadece ama sadece başka imkanın kalmadığında sat
Piyasa çökse kriz olsa bile satma, mümkünse daha fazla al
Ana portföy (>%90) için düşük masraf - düşük efordan vazgeçme
Hisse seçimi yapma (düşük masraf, yüksek efor, yüksek risk)
Endeks ETF’leri ile çeşitlendir (düşük masraf, düşük efor, düşük risk)
Eğlence - öğrenme portföyü (<%10) ile farklı yatırımlara açık ol
Bireysel hisse seçimi veya özel amaçlı ETF’ler (sektör, kaldıraç)
Vadeli opsiyonları %3'ün altında tut (meme hisselerden uzak dur)
Yatırım yapmadığın ay olmasın
Aylık yatırımları portföy dengelemesi için kullan
Tasarruflarını direk yatır, piyasa zamanlaması yapıp bekleme
Her sene beyanı kontrol et ve gerekirse güncelle
Portföy dağılımı
~%75 Hisse
%100 VTI aracı kurum hesabında
Tüm dünya emeklilik hesabında
~%10 Tahvil
İsviçre 2. direk emeklilik sistemi
Ek alımlar yap
~%15 Gayrimenkul
Türkiyedeki yazlık
Nakit
Çalışırken 2 aylık gelir, çalışmıyorken 6 aylık gelir
Diğer hususlar
Türkiyeye dönüş olasılığı için en uygun servet transferi, yatırım opsiyonları, vergi sorunları gibi konuları göz önünde bulundur
Aileni destekle, olası sağlık sorunları için plan yap
Çocuk sahibi olmaya hazırlık yap
Eğitimleri için para biriktir
Harçlığa alıştırma, ev ekonomisini öğret
Finansal eğitim ver (tasarruf, gelir artırma, yatırım)
Sonuç
Son zamanlarda hisse senedi seçimleri yapıp vadeli opsiyon piyasalarına kadar girdim. Blogdaki yazılarımı da bir yerde bu yüzden kestim çünkü inandığım yolun dışına çıkmaya başlamıştım. Bu yazı düşüncelerimi toparlama ve stratejimi belirleme konusunda bana çok yardımcı oldu. Bir kez daha benim için en doğru olanın çeşitlendirilmiş endeks ETF’si olacağına karar verdim.
Hisse seçimleri, piyasa zamanlaması, vadeli opsiyonlar ile çokça öğrenip eğlendiğim için bunları kendime yasaklamıyorum. Fakat bir yerde hobi olarak gördüğüm bu etkinliklerin pahalı bir hobiye dönüşmemesi için de kendime eğlence-öğrenme miktarı belirledim. Böylece kaybetmeyi kabullenebileceğim miktarlarla içimde kötü bir his olmadan kendimi denemeye devam edebilirim.
Yatırım kararları alırken haberleri, duygularımı, internetin etkilerini karıştırmadan hareket etmem için bu yatırım politikası beyanının etkili olacağına inanıyorum. Hatta bir adım ileriye gidip aracı kurumum Interactive Brokers’da yeni bir hesap açtım. Bu aydan itibaren yeni hesabı Twitter’dan her ay güncelleyerek paylaşmayı planlıyorum. Böylece disiplinsizlik yapma riskim neredeyse olmayacak olursa da herkese rezil olacağım.
Yazıyı bitirmeden önce hatırlatmakta fayda var: yatırım politikası beyanı değiştirilemez bir şey değil ve tamamen kişiye özel. Her sene başında politikamı gözden geçirmeyi ve gerekirse güncellemeyi planlıyorum. Eğer hedeflerim değişirse veya stratejim günün koşullarına uymamaya başlarsa gerekli güncellemeri yapacağım ve bu yazının altına ekleyeceğim.
Eğer ETF'ler konusunda bilginiz yoksa ETF nedir yazısıyla okumaya devam edebilir, portföyün durumunu izlemek isterseniz de beni Twitter'dan takip edebilirisiniz.
Peki sizin yatırım politikası beyanınız nasıl gözüküyor? Bunun faydalı olacağına inanıyor musunuz?